Skip to main content

Training tag: Keuzemodule

Dubbele diagnose-reeks: Psychotische gevoeligheid en middelenafhankelijkheid – najaar 2025

Hoe ga je om met mensen met een kwetsbaarheid voor psychose en die tevens middelen als cannabis of cocaïne gebruiken?

Cliënten met een psychotische problematiek en ernstig middelenmisbruik vallen makkelijk tussen wal en schip. In de alcohol- en drugsector vormen ze een kwetsbare groep die moeilijk om kan met bepaalde regels en verwachtingen. In voorzieningen gespecialiseerd in het werken met mensen met psychotische stoornissen vormt dan weer het middelengebruik soms een probleem.

Feit is dat beide problematieken negatief interfereren: cliënten gebruiken drugs en decompenseren psychotisch. Psychotische cliënten trachten hun symptomen te verzachten met drugs. Cliënten met een psychotische kwetsbaarheid kennen vaak een terugval na druggebruik.

Tijdens deze vormingsdag staan we kort stil bij de kennis waarover we beschikken met betrekking tot psychose en middelenmisbruik. Welke producten hebben welke invloed op psychose? Nadien bekijken we de mogelijkheden tot herstel en behandeling, maar ook de moeilijkheden waar je als hulpverlener tegenaan loopt.

Dubbele diagnose-reeks: Autisme en verslaving – najaar 2025

Personen met een psychiatrische stoornis, lopen een verhoogd risico op de ontwikkeling van een middelenproblematiek. Professionals in de alcohol- en drughulpverlening én de bredere GGZ komen dus geregeld ​in contact met dubbeldiagnosepatiënten. Om hier op een effectieve wijze mee om te gaan is een goed begrip van de dubbele problematiek en integrale behandelvormen noodzakelijk.

Mensen op het autismespectrum hebben een andere denkstijl en informatieverwerking dan neurotypische mensen (mensen zonder autisme) Typerend in de begeleiding van mensen op het spectrum is vaak een dubbele mindblindness; mensen op het spectrum kunnen zich moeilijk de wereld van neurotypische mensen inbeelden, maar ook omgekeerd!

Tijdens deze vorming gaan we proberen te ervaren hoe het is om in de wereld te zitten van iemand op het spectrum met een (rand)normale begaafdheid.
Is de hulpverlening in de geestelijke gezondheidszorg aangepast aan de noden van mensen op het spectrum? Wat zijn de verschillen en gelijkenissen tussen autismespecifiek- en verslavingsgedrag? Hoe kan je als hulpverlener autismevriendelijk werken en welke aanpassingen zijn er nodig?

Iedere mens is uniek en dit geldt ook voor mensen op het spectrum. Tijdens deze vormingsdag proberen we richtlijnen en specifieke handvaten te vinden om mensen op het spectrum en met een verslavingsproblematiek te begeleiden. We vertrekken vanuit die bijzondere denkwereld en proberen hier een aantal antwoorden op te vinden.

Psycho-educatie bij middelenproblemen 2025

Psycho-educatie heeft als doel cliënten maar ook hun familieleden die in begeleiding of behandeling zijn, te informeren over de problematiek maar ook de aspecten van behandeling. In deze module wordt een aantal voorbeelden van psycho-educatie belicht. De deelnemer krijgt rond verschillende thema’s een aantal methodieken aangereikt die je kan toepassen in je eigen werksituatie. Tevens wordt er stilgestaan bij enkele aandachtspunten voor het begeleiden van PE gaande van de gespreksstijl tot werken op maat (ambulant of residentieel, productspecifiek en individueel of in groep)

Er worden specifieke methodieken voorgesteld zoals MMM-modelPaard-ruiter metafoor en www.balkmetafoor.be die zowel individueel als in groep kunnen gebruikt worden.

Oplossingsgericht werken met mensen met een verslaving 2025

In de voormiddag laten we je kennismaken met wat oplossingsgericht werken juist inhoudt en betekent. De visie van oplossingsgericht werken gaat ervan uit dat ieder mens altijd eigen competenties of krachtbronnen ter beschikking heeft, hoe complex en wanhopig een situatie ook moge zijn. De focus bij oplossingsgericht werken ligt op de gewenste situatie. In de begeleiding benadruk je de reeds bereikte successen van de cliënt en zet je de competenties en mogelijkheden van de cliënt in de verf. Doelen worden daarbij zeer concreet en haalbaar geformuleerd.

In de namiddag gaan we concreter in op wat oplossingsgericht werken kan betekenen voor en in de verslavingszorg en hoe er aan de slag kan gegaan worden met oplossingsgerichte visie en methodieken.

Harm reduction 2025

Wat is ‘harm reduction’? In een eerste luik van de vorming neemt Tessa Windelinkx je vanuit haar jarenlange praktijkervaring mee in het theoretische kader van definities en situering. Ze staat beschouwend stil bij wat dit betekent in de praktijk van laagdrempelige hulpverlening. De complexiteit van schadebeperking, attitudes, de rol van gebruikers e.d. worden in interactie met de groep scherper gesteld.

In de namiddagsessies splitst de groep zich op naar interesse. Wie op zoek is naar de basics over het behandelen van opioïdeafhankelijkheid door middel van substitutietherapie, kan hiervoor terecht in keuzesessie 1.1 ‘Substitutiebehandeling’ door verslavingsarts, Dr. Boiy. Terzelfder tijd zet Tessa Windelinckx enkele concrete harm reduction-initiatieven zoals spuitenruil, gebruiksruimtes… op een rijtje in sessie 1.2.

In de 2e reeks keuzesessies wordt er een verdiepend medisch luik aangeboden door Dr. Boiy over substitutietherapie. Hier zal er op maat van de groep ingegaan worden op de meer specifieke aspecten van een methadon- en buprenorfinebehandeling. Daarnaast zoemt Safe ’n Sound-coördinator Shawny Vanhoutteghem in Sessie 2.2 in op risicobeperking bij recreatief druggebruik binnen het uitgaan. Ze geeft een overzicht van de verschillende schadebeperkende interventies in het uitgaansleven (zoals o.a. Safe ’n Sound, Quality Nights, Early Warning System (EWS), drugbeleid op festivals…) én schetst hoe deze op elkaar afgestemd zijn. Deze sessie gaat voornamelijk over het delen van visie, good practises en misvattingen die vandaag de dag nog leven.

Maak je keuze. Na inschrijving kan je jouw voorkeur van keuzesessies aanduiden via modules.

– Keuzesessies 1: (13.00u – 14.30u) – kies één optie
o 1.1 ‘Substitutiebehandeling’: medische en psychosociale basisaspecten
o 1.2 ‘Concrete harm reduction-initiatieven’: spuitenruil, gebruiksruimtes, pill-testing…

– Keuzesessies 2: (14.45u – 16u) – kies één optie
o 2.1 ‘Substitutiebehandeling’: verdiepende aspecten: (her-)opstart, verantwoordelijkheid/inspraak cliënt, meegeefbeleid…
o 2.2 ‘Risicobeperking bij recreatief druggebruik in de nightlife setting’

ACT en verslaving 2025

ACT (Acceptance and Commitment Therapy) behoort tot de zogenaamde derde generatie gedragstherapieën en combineert een aantal acceptatie- met gedragsmatige technieken. Doel is het vergroten van de psychologische flexibiliteit. ACT blijkt tevens een effectieve behandelmethode voor diverse, psychische problemen waaronder ook verslaving.

Tijdens de opleiding doorlopen we de zes kernprocessen van ACT en leggen we de link met concrete voorbeelden uit de verslavingszorg: accepteren wat niet veranderd kan worden, afstand nemen van blokkerende gedachten, met de aandacht vanuit een ruimer perspectief in het hier en nu blijven (zelf-als-context), toegewijd handelen in de lijn van wat écht belangrijk is in het leven.

Specifieke aandachtspunten bij verslaving zoals weerstand, impulsiviteit en herval bekijken we vanuit ACT.

Risicobeperking bij recreatief druggebruik in de nightlife setting

In de tweede reeks keuzesessies zoemt Safe ’n Sound-coördinator Shawny Vanhoutteghem in op risicobeperking bij recreatief druggebruik binnen het uitgaan. Ze geeft een overzicht van de verschillende schadebeperkende interventies in het uitgaansleven (zoals o.a. Safe ’n Sound, Quality Nights, Early Warning System (EWS), drugbeleid op festivals…) én schetst hoe deze op elkaar afgestemd zijn. Deze sessie gaat voornamelijk over het delen van visie, good practises en misvattingen die vandaag de dag nog leven.