Skip to main content

Thema: Terugvalpreventie

Train-de-trainer terugvalpreventie bij middelengebruik, gamen of gokken

Terugvalpreventie is een basisstrategie in de hulpverlening bij problemen door middelengebruik, gamen of gokken. Veranderen van dit gedrag vraagt veel inspanningen, en terugval hoort bij het veranderproces. 

Terugvalpreventie-interventies zijn erop gericht het risico op terugval te verminderen, de periodes van terugval te verkorten of de schade die ermee gepaard gaat te beperken. Ze zijn gebaseerd op cognitieve gedragstherapie. Terugvalpreventie kan de vorm aannemen van een op zichzelf staand (groeps)aanbod of verweven zitten in de begeleiding. Ook hoe je omgaat met een terugval van cliënten komt aan bod. 
Terugvalpreventie past binnen een herstelgerichte benadering.  Cliënten worden ondersteund om de regie over het eigen leven te nemen en hun veranderdoelen te bepalen. De focus ligt niet enkel op het veranderen van het gebruik, gamen of gokken, maar op het werken aan een kwaliteitsvol leven. 

Met deze train-de-trainer willen we hulpverleners opleiden die terugvalpreventie (willen) aanleren aan collega’s in hun organisatie of aan andere hulpverleners. We kijken dan ook uit naar extra trainers om terugvalpreventie te geven aan hulpverleners binnen ons vormingsaanbod. 

Basisvorming justitieassistenten

Binnen deze basisvorming verkennen we het complexe fenomeen van middelengebruik. We overlopen samen de belangrijkste factoren die een rol spelen bij gebruik en evolutie naar problematisch middelengebruik. Daarnaast krijgen jullie inzicht in de behoeften van mensen met problematisch middelengebruik en hoe het hulpverleningsaanbod hierop moet worden afgestemd.

Jullie maken ook kennis met de belangrijkste actoren in de alcohol- en drughulpverlening en we maken jullie vertrouwd met verschillende componenten in het omgaan met verslaafd gedrag, inclusief praktische handvatten voor de praktijk. Bovendien zullen we de geest van motiverende gespreksvoering verkennen, evenals strategieën voor terugval en terugvalpreventie.

Daarnaast bieden we online cursussen aan die jullie meer inzicht geven in verschillende soorten middelen, zoals alcohol, cannabis, opioïden, stimulantia & empathogenen, en gokken als gedragsverslaving. Hierbij bespreken we effecten, risico’s en beschikbare hulpopties.

Terugvalpreventie

Deze module verkent de theoretische achtergronden rond terugvalpreventie, maar heeft tegelijk ook een specifieke focus op het ontwikkelen van de benodigde attitude en vaardigheden. Jullie leren niet alleen het terugvalproces kennen, maar ook om samen met de cliënt effectief een terugvalpreventieplan opstellen. Daarnaast worden jullie getraind in het hanteren van gesprekstechnieken die cruciaal zijn om constructief met terugvalsituaties van cliënten om te gaan. Het doel is om praktische tools te bieden voor een effectieve ondersteuning in het voorkomen en aanpakken van terugval.

Basisvorming justitieassistenten

Binnen deze basisvorming verkennen we het complexe fenomeen van middelengebruik. We overlopen samen de belangrijkste factoren die een rol spelen bij gebruik en evolutie naar problematisch middelengebruik. Daarnaast krijgen jullie inzicht in de behoeften van mensen met problematisch middelengebruik en hoe het hulpverleningsaanbod hierop moet worden afgestemd.

Jullie maken ook kennis met de belangrijkste actoren in de alcohol- en drughulpverlening en we maken jullie vertrouwd met verschillende componenten in het omgaan met verslaafd gedrag, inclusief praktische handvatten voor de praktijk. Bovendien zullen we de geest van motiverende gespreksvoering verkennen, evenals strategieën voor terugval en terugvalpreventie.

Daarnaast bieden we online cursussen aan die jullie meer inzicht geven in verschillende soorten middelen, zoals alcohol, cannabis, opioïden, stimulantia & empathogenen, en gokken als gedragsverslaving. Hierbij bespreken we effecten, risico’s en beschikbare hulpopties.

Tweejarige opleiding tot hulpverlener bij alcohol- en andere drugproblemen 2023 – 2024 tweede cursusjaar

Tijdens deze opleiding verbreed je als hulpverlener je theoretische kennis, ontwikkel je je vaardigheden verder en reflecteer je in kleine groepjes over je attitude in functie van het werken met mensen met middelenproblemen.

De opleiding zet in op het verwerven van inzichten in de problematiek van verslaving en de professionele aanpak ervan. De opleiding is opgebouwd uit verschillende inhoudelijke blokken:

  • inleidende begrippen (MMM-model, interventiecontinuüm, …)
  • productinfo (neurobiologie, overzicht middelen/gokken/gamen, productspecifieke gevolgen en -behandeling…)
  • omgaan met de doelgroep (motiverende gespreksvoering, terugvalpreventie, herstelgericht werken …)
  • omgaan met familie en andere naastbetrokkenen
  • kwaliteitsvol werken
  • aandacht voor specifieke en/of kwetsbare groepen (dubbele diagnose, cultuursensitiviteit, verstandelijke beperking, …)

Lees hier alles over deelnemen aan de Tweejarige opleiding.

Vaste modules voor dit tweede jaar

Omgaan met familie

26/01 en 9/02/2024: Familiegericht werken bij problematisch middelengebruik

27/02/2024: Praktijkvoorbeelden van familiegerichte aanpak

Omgaan met kwetsbare doelgroepen

16/04/2024: Veelkleurige zorg en diversiteit(s) denken in de verslavingszorg

Dubbele Diagnose-reeks (zie keuzemodules programma)

Omgaan met de doelgroep

7/05/2024: Herstelgerichte aanpak: een bezoek aan Villa Voortman (Gent)

28/05/2024: Follow-up Motiverende Gespreksvoering

Kwaliteitsvol werken

12/06 en 21/06/2024: Kwaliteitsvol werken in de verslavingszorg

Omgaan met kwetsbare doelgroepen

26/09/2024: Middelengebruik bij personen met een verstandelijke beperking

Zelfreflectie

Supervisie in kleine groepen

Verwerkingsopdracht (deadline 30/11, bespreking 17/12)

Dubbele diagnose-reeks: Stemmingsstoornissen en verslaving – 23 januari 2024

In deze vorming vertrekken we vanuit een brede blik op comorbiditeit en formuleren daaruit enkele algemene aandachtspunten voor de behandeling van dubbele diagnosepatiënten. Vanuit een pleidooi voor een geïntegreerde aanpak met aandacht voor de biologische, psychologische en sociale aspecten, gaan we na wat dit betekent voor de behandeling van mensen met stemmingsstoornissen in combinatie met verslaving.

Internaliserende stoornissen spelen een belangrijke rol in zowel oorzaak als gevolg van middelengebruik, in een complexe wederkerige relatie. Zo is het samengaan van stemmingsstoornissen en verslaving een veelvoorkomende dubbele diagnose. Depressieve klachten worden met behulp van middelen gemilderd. Daarnaast kan langdurig gebruik deze klachten ook ontlokken of versterken.

We zoeken in deze vormingsdag naar antwoorden op vragen zoals: wat betekent deze combinatie in de praktijk? Waarom komen ze beide zo vaak samen voor? Hoe beïnvloeden beide elkaar? Hoe wordt het vastgesteld? Welke behandelingen zijn er mogelijk? Wat is de impact van deze dubbele diagnose op behandelplan en –uitkomst? Aan de hand van concrete casussen wordt de theorie omgezet in praktijkgerichte handvatten.

Tweejarige opleiding tot hulpverlener bij alcohol- en andere drugproblemen 2024 – 2025 – eerste jaar

Tijdens deze opleiding verbreed je als hulpverlener je theoretische kennis, ontwikkel je je vaardigheden verder en reflecteer je in kleine groepjes over je attitude in functie van het werken met mensen met middelenproblemen.

De opleiding zet in op het verwerven van inzichten in de problematiek van verslaving en de professionele aanpak ervan. De opleiding is opgebouwd uit verschillende inhoudelijke blokken:

  • inleidende begrippen (MMM-model, interventiecontinuüm, …)
  • productinfo (neurobiologie, overzicht middelen/gokken/gamen, productspecifieke gevolgen en -behandeling…)
  • omgaan met de doelgroep (motiverende gespreksvoering, terugvalpreventie, herstelgericht werken …)
  • omgaan met familie en andere naastbetrokkenen
  • kwaliteitsvol werken
  • aandacht voor specifieke en/of kwetsbare groepen (dubbele diagnose, cultuursensitiviteit, verstandelijke beperking, …)

Lees hier alles over deelnemen aan de Tweejarige opleiding.

Basisvorming voor hulpverleners in de alcohol- en drughulpverlening

We beginnen deze vorming  met het verkennen van enkele basisbegrippen en duiken dieper in de factoren die van invloed zijn op problemen met middelen, gokken en gamen. Vervolgens bekijken we het interventiecontinuüm en bieden we een overzicht van de preventie-en hulpverleningsactoren.

Hierna ga je zelf aan de slag met enkele van onze online cursussen over productinformatie. Je kunt deze op je eigen tempo doorlopen. Tijdens een online sessie bieden we je de mogelijkheid om vragen te stellen aan een expert.

De volgende twee vormingsdagen vinden opnieuw op VAD plaats. We leiden je in tot motiverende gespreksvoering en terugvalpreventie, twee essentiële basisstrategieën binnen de verslavingszorg. Het betrekken van de mensen in de leefomgeving van de cliënt staat ook centraal. We zullen je verder ook kennis laten maken met herstelgerichte zorg en je handvatten bieden om effectief om te gaan met verslavingsgedrag. Bovendien behandelen we enkele screeningtools en diagnostische instrumenten.

Hoewel kennisoverdracht een belangrijk onderdeel is van deze basisopleiding, zullen we voldoende ruimte bieden voor het delen van ervaringen en netwerking.