Basisvorming Vroeginterventie voor jongeren die drugs gebruiken

Dag 1: Adolescentie en middelengebruik – Juridisch kader (14 oktober 2024)

In de voormiddag staan we stil bij de doelgroep: jongeren die beginnend problematisch drugs (alcohol, illegale drugs, psycho-actieve medicatie) gebruiken*. Je krijgt informatie over de ontwikkelingsfase van de adolescentie. Welke plaats heeft middelengebruik in de (normale) ontwikkeling? Wat maakt jongeren kwetsbaar voor middelenproblemen en wat kan hen juist beschermen? Wanneer moet je je zorgen maken over het druggebruik van jongeren en hoe herken je tijdig problematisch gebruik? Wanneer is er meer nodig dan vroeginterventie?

Begeleider: Dr. Inez Vandenbussche, kinder- en jeugdpsychiater met jarenlange expertise in het werken met jongeren met problematisch middelengebruik

In de namiddag krijg je toelichting over het juridisch kader. De belangrijkste vragen hier: Ben ik gebonden aan beroepsgeheim en/of discretieplicht? Wat betekent dit voor mijn werkpraktijk?

Begeleider: Anne-Sophie Versweyvelt, Instituut voor Sociaal Recht KU Leuven

Dag 2: Wie is mijn doelgroep en wat is mijn rol binnen vroeginterventie? (22 oktober 2024)

Met de informatie van de eerste dag in het achterhoofd, gaan we op zoek naar de afbakening van de eigen doelgroep en rol. We houden hierbij rekening met de specifieke werkcontext van de deelnemers, die kan verschillen.

Wat is het doel van vroeginterventie?
Welke doelgroep begeleid ik binnen vroeginterventie? Wanneer verwijs ik door?
Hoe kan ik een inschatting maken van de ernst van de problematiek van de jongere, op vlak van middelengebruik en op andere levensdomeinen?
Welke positie neem ik in naar de jongere?
Welke positie neem ik in naar de omgeving (ouders/opvoeders)? Hoe betrek ik hen bij vroeginterventie? Welke informatie kan ik al dan niet doorgeven?
Welke positie neem ik in naar verwijzers? Hoe kan ik hen ondersteunen om hun rol binnen vroeginterventie op te nemen?

We wisselen uit en oefenen, vertrekkende van concrete praktijksituaties. Ervaren vroeginterventie­begeleiders geven tips vanuit de eigen praktijk.

Begeleiders: Christophe Vanhuyse, Drugpunt Rhode & Schelde en Drugpunt Wetteren-Wichelen-Laarne • Nona Pensaert, CGG Schelde Dender Waas

Motivatie vormt de motor voor verandering. Maar jongeren die je binnen je vroeginterventieaanbod begeleidt, zijn meestal nog weinig gemotiveerd om hun gebruik te veranderen. Ze komen ook vaak onder druk van de omgeving bij je terecht. Motiverende gespreksvoering (MG) is een gespreksstijl die specifiek ontwikkeld werd om eigen motivatie te versterken. Deze bleek erg waardevol in de begeleiding van jongeren, die extra gevoelig zijn voor druk.

In deze tweedaagse vorming krijg je meer inzicht in de empowerende en op samenwerking gerichte grondhouding van MG.
MG biedt ook concreet houvast voor de keuze van interventies om tot een behulpzaam contact te komen, een duidelijke focus te houden, de eigen motivatie van de cliënt te ontlokken en het plannen van concrete stappen naar verandering.
We gaan daarbij specifiek in op het geven van informatie (psycho-educatie) op een actieve en motiverende manier. Hoe zorg je ervoor dat de jongeren open staan voor de informatie en dat ze over hun eigen gedrag gaan reflecteren?

Via actieve werkvormen oefen je de gespreksvaardigheden in om deze houding en principes in praktijk te brengen.

* De vorming is ook relevant voor wie vroeginterventie bij overmatig gamen begeleidt, maar we gaan niet op de eigenheid daarvan.