Psycho-educatie heeft als doel cliënten maar ook hun familieleden die in begeleiding of behandeling zijn, te informeren over de problematiek maar ook de aspecten van behandeling. In deze module wordt een aantal voorbeelden van psycho-educatie belicht. De deelnemer krijgt rond verschillende thema’s een aantal methodieken aangereikt die je kan toepassen in je eigen werksituatie. Tevens wordt er stilgestaan bij enkele aandachtspunten voor het begeleiden van PE gaande van de gespreksstijl tot werken op maat (ambulant of residentieel, productspecifiek en individueel of in groep)
Er worden specifieke methodieken voorgesteld zoals MMM-model, Paard-ruiter metafoor en www.balkmetafoor.be die zowel individueel als in groep kunnen gebruikt worden.
In de voormiddag laten we je kennismaken met wat oplossingsgericht werken juist inhoudt en betekent. De visie van oplossingsgericht werken gaat ervan uit dat ieder mens altijd eigen competenties of krachtbronnen ter beschikking heeft, hoe complex en wanhopig een situatie ook moge zijn. De focus bij oplossingsgericht werken ligt op de gewenste situatie. In de begeleiding benadruk je de reeds bereikte successen van de cliënt en zet je de competenties en mogelijkheden van de cliënt in de verf. Doelen worden daarbij zeer concreet en haalbaar geformuleerd.
In de namiddag gaan we concreter in op wat oplossingsgericht werken kan betekenen voor en in de verslavingszorg en hoe er aan de slag kan gegaan worden met oplossingsgerichte visie en methodieken.
Wat is ‘harm reduction’? In een eerste luik van de vorming neemt Tessa Windelinkx je vanuit haar jarenlange praktijkervaring mee in het theoretische kader van definities en situering. Ze staat beschouwend stil bij wat dit betekent in de praktijk van laagdrempelige hulpverlening. De complexiteit van schadebeperking, attitudes, de rol van gebruikers e.d. worden in interactie met de groep scherper gesteld.
In de namiddagsessies splitst de groep zich op naar interesse. Wie op zoek is naar de basics over het behandelen van opioïdeafhankelijkheid door middel van substitutietherapie, kan hiervoor terecht in keuzesessie 1.1 ‘Substitutiebehandeling’ door verslavingsarts, Dr. Boiy. Terzelfder tijd zet Tessa Windelinckx enkele concrete harm reduction-initiatieven zoals spuitenruil, gebruiksruimtes… op een rijtje in sessie 1.2.
In de 2e reeks keuzesessies wordt er een verdiepend medisch luik aangeboden door Dr. Boiy over substitutietherapie. Hier zal er op maat van de groep ingegaan worden op de meer specifieke aspecten van een methadon- en buprenorfinebehandeling. Daarnaast zoemt Safe ’n Sound-coördinator Shawny Vanhoutteghem in Sessie 2.2 in op risicobeperking bij recreatief druggebruik binnen het uitgaan. Ze geeft een overzicht van de verschillende schadebeperkende interventies in het uitgaansleven (zoals o.a. Safe ’n Sound, Quality Nights, Early Warning System (EWS), drugbeleid op festivals…) én schetst hoe deze op elkaar afgestemd zijn. Deze sessie gaat voornamelijk over het delen van visie, good practises en misvattingen die vandaag de dag nog leven.
Maak je keuze. Na inschrijving kan je jouw voorkeur van keuzesessies aanduiden via modules.
– Keuzesessies 1: (13.00u – 14.30u) – kies één optie o 1.1 ‘Substitutiebehandeling’: medische en psychosociale basisaspecten o 1.2 ‘Concrete harm reduction-initiatieven’: spuitenruil, gebruiksruimtes, pill-testing…
– Keuzesessies 2: (14.45u – 16u) – kies één optie o 2.1 ‘Substitutiebehandeling’: verdiepende aspecten: (her-)opstart, verantwoordelijkheid/inspraak cliënt, meegeefbeleid… o 2.2 ‘Risicobeperking bij recreatief druggebruik in de nightlife setting’
ACT (Acceptance and Commitment Therapy) behoort tot de zogenaamde derde generatie gedragstherapieën en combineert een aantal acceptatie- met gedragsmatige technieken. Doel is het vergroten van de psychologische flexibiliteit. ACT blijkt tevens een effectieve behandelmethode voor diverse, psychische problemen waaronder ook verslaving.
Tijdens de opleiding doorlopen we de zes kernprocessen van ACT en leggen we de link met concrete voorbeelden uit de verslavingszorg: accepteren wat niet veranderd kan worden, afstand nemen van blokkerende gedachten, met de aandacht vanuit een ruimer perspectief in het hier en nu blijven (zelf-als-context), toegewijd handelen in de lijn van wat écht belangrijk is in het leven.
Specifieke aandachtspunten bij verslaving zoals weerstand, impulsiviteit en herval bekijken we vanuit ACT.
Deze module verkent de theoretische achtergronden rond terugvalpreventie, maar heeft tegelijk ook een specifieke focus op het ontwikkelen van de benodigde attitude en vaardigheden. Jullie leren niet alleen het terugvalproces kennen, maar ook om samen met de cliënt effectief een terugvalpreventieplan opstellen. Daarnaast worden jullie getraind in het hanteren van gesprekstechnieken die cruciaal zijn om constructief met terugvalsituaties van cliënten om te gaan. Het doel is om praktische tools te bieden voor een effectieve ondersteuning in het voorkomen en aanpakken van terugval.
Deze module verkent de dimensies van herstelgerichte zorg, waarbij de kenmerken en tips voor het omgaan met verslavingsgedrag centraal staan. We bespreken de essentiële attitudes en persoonlijke aspecten van de hulpverlener, en onderzoeken de implicaties van verslavingsgedrag voor effectieve hulpverlening. Een boeiende verkenning om de inzichten en vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn in de ondersteuning van herstelprocessen.
In deze module verkennen we het model van motiverende gespreksvoering (Miller & Rollnick). We gaan dieper in op de theorie, maar ook op het herkennen en anticiperen op valkuilen bij het motiverend werken met eigen cliënten. Praktische illustraties worden geboden aan de hand van videofragmenten en gesprekstechnieken, die jullie vervolgens inoefenen via rollenspellen. De focus ligt op het ontwikkelen van de juiste attitude en vaardigheden om effectief motiverende gesprekken te voeren in de dagelijkse praktijk.
Het eerste deel zoomt in op een specifieke groep van middelen, namelijk de Nieuwe Psycho-actieve stoffen (NPS). In deze vorming hopen we een aantal van de vooroordelen rond NPS te ontkrachten. Bovendien zullen jullie meer openheid ervaren om gesprekken over NPS aan te gaan en een dieper inzicht verwerven in de wereld ervan. Daarnaast zal de vorming jullie beter informeren over de farmacologie ervan en besteden we bijzondere aandacht aan harm reduction in relatie tot NPS.
In het tweede deel van deze dag bouwen we aan een diepgaand begrip van gokken en gamen als gedragsverslavingen. Deze kennis zal jullie niet alleen goed informeren, maar ook jullie bekwaamheid versterken om deze problematieken aan te pakken.
Tijdens deze sessie verkennen we een brede groep aan illegale middelen en richten we ons op hun productspecifieke behandeling. Het Drugwiel is hierbij onze gids. We bieden gedetailleerde informatie over de werking van deze middelen, inclusief effecten, symptomen, gebruikswijzen, terminologie, straatnamen en -waarde, kostprijs en actuele tendensen.