Skip to main content

Ervaring: Basisvorming

Basisvorming Justitieassistenten

Binnen deze basisvorming verkennen we het complexe fenomeen van middelengebruik. We overlopen samen de belangrijkste factoren die een rol spelen bij gebruik en evolutie naar problematisch middelengebruik. Daarnaast krijgen jullie inzicht in de behoeften van mensen met problematisch middelengebruik en hoe het hulpverleningsaanbod hierop moet worden afgestemd.

Jullie maken ook kennis met de belangrijkste actoren in de alcohol- en drughulpverlening en we maken jullie vertrouwd met verschillende componenten in het omgaan met verslaafd gedrag, inclusief praktische handvatten voor de praktijk. Bovendien zullen we de geest van motiverende gespreksvoering verkennen, evenals strategieën voor terugval en terugvalpreventie.

Daarnaast bieden we online cursussen aan die jullie meer inzicht geven in verschillende soorten middelen, zoals alcohol, cannabis, opioïden, stimulantia & empathogenen, en gokken als gedragsverslaving. Hierbij bespreken we effecten, risico’s en beschikbare hulpopties.

ACT en verslaving

ACT (Acceptance and Commitment Therapy) behoort tot de zogenaamde derde generatie gedragstherapieën en combineert een aantal acceptatie- met gedragsmatige technieken. Doel is het vergroten van de psychologische flexibiliteit. ACT blijkt tevens een effectieve behandelmethode voor diverse, psychische problemen waaronder ook verslaving.

Tijdens de opleiding doorlopen we de zes kernprocessen van ACT en leggen we de link met concrete voorbeelden uit de verslavingszorg: accepteren wat niet veranderd kan worden, afstand nemen van blokkerende gedachten, met de aandacht vanuit een ruimer perspectief in het hier en nu blijven (zelf-als-context), toegewijd handelen in de lijn van wat écht belangrijk is in het leven.

Specifieke aandachtspunten bij verslaving zoals weerstand, impulsiviteit en herval bekijken we vanuit ACT.

Psychofarmaca in de verslavingszorg, een dunne lijn tussen roes- en geneesmiddel

We duiken in de neurobiologische mechanismen om een helder inzicht te krijgen in de werking van psychofarmaca.  We staan stil bij de uitgebreide effecten en risico’s, en welke factoren die deze beïnvloeden. We zoomen in op verschillende soorten medicatie waaronder benzodiazepines, antidepressiva, opioïde pijnstillers, medicatie voor angststoornissen, psychotische stoornissen en behandelingen voor ADHD. We bespreken verschillende manieren waarop deze medicatie wordt gebruikt, van langdurig gebruik met hoge doseringen tot gebruik omwille van het roesopwekkend effect. We staan tot slot stil bij de behandelopties en – voorwaarden die hiermee gepaard gaan. Tijdens deze vorming zullen verschillende online bronnen worden aangereikt die de deelnemers ook achteraf in staat stellen om correcte informatie terug te vinden. 

Basisvorming Terugvalpreventie bij problemen door middelengebruik

Middelenproblemen zijn vaak langdurig. Veranderen van het gebruik vraagt veel inspanningen en terugval hoort bij het veranderproces.

Welke processen spelen een rol bij terugval? En met welke interventies help je cliënten abstinentie of verminderd gebruik te behouden en de kans op terugval te beperken? Hoe kan je reageren op terugval en cliënten helpen de impact ervan te beperken?

Tijdens deze driedaagse krijg je hier meer inzicht in. Je gaat dit toepassen op casussen uit je praktijk. Je krijgt concrete handvatten en materialen en gaat oefenen met verschillende terugvalpreventie-interventies en het omgaan met terugval. Je reflecteert ook over de toepassing van terugvalpreventie in jouw werkcontext en wisselt uit met de andere deelnemers.  

Beroepsgeheim voor hulpverleners – 2025

Beroepsgeheim is een uitdagend en complex thema, zowel voor beginnende als ervaren hulpverleners. In een voortdurend evoluerende context, waarin samenwerking, zowel intern als extern als met justitie, steeds belangrijker wordt, rijzen er tal van vragen over de toepassing van beroepsgeheim.

Met deze vorming bieden we een diepgaand inzicht in de juridische en ethische aspecten van beroepsgeheim, specifiek binnen de verslavingszorg en geestelijke gezondheidszorg. We verkennen enerzijds het juridische kader: wat kan en mag binnen de wetgeving? Anderzijds gaan we praktisch aan de slag met casussen en ethische dilemma’s, om te ontdekken hoe je als hulpverlener ruimte kunt vinden en benutten binnen dit kader.

Deze vorming is gericht op wie beroepsgeheim beter wil begrijpen én er in de praktijk bewust mee wil omgaan.

Omgaan met alcohol- en andere verslavingsproblemen bij cliënten in de thuiszorg

Thuiszorgmedewerkers worden regelmatig geconfronteerd met alcohol- of andere verslavingsproblemen bij cliënten. Cliënten stellen onder invloed grensoverschrijdend gedrag of zorgen voor overlast. Soms zijn er andere signalen die voor bezorgdheid zorgen, maar is het moeilijk om een inschatting te maken van de ernst van het gebruik. Of reageren cliënten negatief als medewerkers hierover willen praten.

Tijdens deze vorming:

  • Krijg je kort de basics mee over de effecten en risico’s van alcohol en psychoactieve medicatie en staan we stil bij wanneer gebruik problematisch is.
  • Gaan we dieper in op signalen van problematisch gebruik en leer je hoe je deze kan herkennen.
  • Maak je kennis met de basishouding van motiverende gespreksvoering en gaan we aan de slag met een aantal concrete gesprekstips en -methodieken.
  • Bekijken we welke afspraken en regels er nodig zijn, zodat thuiszorgmedewerkers weten wat ze moeten doen wanneer ze geconfronteerd worden met deze problemen.
  • Krijg je enkele concrete handvatten en tips mee om een alcohol- en drugbeleid voor cliënten uit te werken en gaan we in gesprek over wat jouw rol en die van je medewerkers hierin kan zijn.

Naast theorie is er ruimte voorzien voor oefeningen en het uitwisselen van tips en ervaringen met elkaar.

Omgaan met alcohol- en andere verslavingsproblemen bij cliënten in de thuiszorg – online

Thuiszorgmedewerkers worden regelmatig geconfronteerd met alcohol- of andere verslavingsproblemen bij cliënten. Cliënten stellen onder invloed grensoverschrijdend gedrag of zorgen voor overlast. Soms zijn er andere signalen die voor bezorgdheid zorgen, maar is het moeilijk om een inschatting te maken van de ernst van het gebruik. Of reageren cliënten negatief als medewerkers hierover willen praten.

Tijdens deze vorming:

  • Krijg je kort de basics mee over de effecten en risico’s van alcohol en psychoactieve medicatie en staan we stil bij wanneer gebruik problematisch is.
  • Gaan we dieper in op signalen van problematisch gebruik en leer je hoe je deze kan herkennen.
  • Krijg je enkele concrete gesprekstips en -methodieken mee die je kan gebruiken om het gesprek met cliënten aan te gaan.
  • Bekijken we welke afspraken en regels er nodig zijn, zodat thuiszorgmedewerkers weten wat ze moeten doen wanneer ze geconfronteerd worden met deze problemen.
  • Krijg je enkele concrete handvatten en tips mee om een alcohol- en drugbeleid voor cliënten uit te werken en gaan we in gesprek over wat jouw rol en die van je medewerkers hierin kan zijn. 

Naast theorie is er ruimte voorzien voor oefeningen en het uitwisselen van tips en ervaringen met elkaar.

Omgaan met alcohol- en andere verslavingsproblemen bij cliënten in de thuiszorg

Thuiszorgmedewerkers worden regelmatig geconfronteerd met alcohol- of andere verslavingsproblemen bij cliënten. Cliënten stellen onder invloed grensoverschrijdend gedrag of zorgen voor overlast. Soms zijn er andere signalen die voor bezorgdheid zorgen, maar is het moeilijk om een inschatting te maken van de ernst van het gebruik. Of reageren cliënten negatief als medewerkers hierover willen praten.

Tijdens deze vorming:

  • Krijg je kort de basics mee over de effecten en risico’s van alcohol en psychoactieve medicatie en staan we stil bij wanneer gebruik problematisch is.
  • Gaan we dieper in op signalen van problematisch gebruik en leer je hoe je deze kan herkennen.
  • Maak je kennis met de basishouding van motiverende gespreksvoering en gaan we aan de slag met een aantal concrete gesprekstips en -methodieken.
  • Bekijken we welke afspraken en regels er nodig zijn, zodat thuiszorgmedewerkers weten wat ze moeten doen wanneer ze geconfronteerd worden met deze problemen.
  • Krijg je enkele concrete handvatten en tips mee om een alcohol- en drugbeleid voor cliënten uit te werken en gaan we in gesprek over wat jouw rol en die van je medewerkers hierin kan zijn.

Naast theorie is er ruimte voorzien voor oefeningen en het uitwisselen van tips en ervaringen met elkaar.

Train-de-trainer en focusgroep ‘In Charge’

 In deze workshop komen de volgende onderwerpen aan bod:

  • Toelichting lespakket: Je krijgt uitleg over de inhoud en methodiek van het lespakket.
  • Focusgroep: We stellen enkele vragen over mogelijke aanpassingen en de bruikbaarheid van het lesmateriaal.
  • Vragen en materialen: Er is tijd om vragen te stellen, en je ontvangt alle materialen om aan de slag te gaan met het lespakket.

Aan het einde van de dag ontvang je een certificaat.