Locatie: VAD

Tweejarige opleiding tot hulpverlener bij alcohol- en andere drugproblemen 2024 – 2025 – eerste jaar

Written by Kathy on 13/12/2023.

Tijdens deze opleiding verbreed je als hulpverlener je theoretische kennis, ontwikkel je je vaardigheden verder en reflecteer je in kleine groepjes over je attitude in functie van het werken met mensen met middelenproblemen.

De opleiding zet in op het verwerven van inzichten in de problematiek van verslaving en de professionele aanpak ervan. De opleiding is opgebouwd uit verschillende inhoudelijke blokken:

inleidende begrippen (MMM-model, interventiecontinuüm, …)
productinfo (neurobiologie, overzicht middelen/gokken/gamen, productspecifieke gevolgen en -behandeling…)
omgaan met de doelgroep (motiverende gespreksvoering, terugvalpreventie, herstelgericht werken …)
omgaan met familie en andere naastbetrokkenen
kwaliteitsvol werken
aandacht voor specifieke en/of kwetsbare groepen (dubbele diagnose, cultuursensitiviteit, verstandelijke beperking, …)

Lees hier alles over deelnemen aan de Tweejarige opleiding.

Omgaan met alcohol- en andere drugproblemen bij jongeren in de jeugdhulpverlening – Vlaams-Brabant en Brussel

Written by Kathy on 27/11/2023.

Cannabis, bier, sterke drank, … ze maken allemaal deel uit van de leefwereld van jongeren. Vrienden drinken of blowen, jongeren experimenteren er zelf mee of gaan nog een stapje verder. De meeste jongeren ervaren hun gedrag niet als zorgwekkend of als een probleem. Nochtans weten we dat jongeren in de jeugdhulp extra kwetsbaar zijn om door middelengebruik in de problemen te komen. Als jeugdhulpverlener wil je dan ook de vinger aan de pols houden en het met de jongere hebben over zijn gebruik. Maar hoe begin je daaraan?

Programma

Dag 1

Basiskaders die je helpen om:
- een zicht te krijgen op specifieke kwetsbaarheden van jongeren en de impact van middelengebruik op de hersenen
- een zicht te krijgen op het ontstaan en het verloop van een middelenproblematiek
- in te schatten wanneer middelengebruik problematisch is en welke factoren daarin een rol spelen
Opmerken van signalen van problematisch gebruik
Bespreekbaar maken en een inschatting maken van gebruik
Gedragsverandering en motivatie
Korte introductie in motiverende gespreksvoering

Dag 2 gaan we dieper in op hoe je de motivatie van jongeren om hun gedrag te veranderen kan bevorderen. We doen dit aan de hand van motiverende gespreksvoering (Miller & Rollnick), een op samenwerking gerichte gespreksstijl die iemands eigen motivatie en bereidheid tot verandering versterkt.

De basishouding van motiverende gespreksvoering.
De verschillende processen binnen motiverende gespreksvoering.
Gesprekstechnieken om gebruik bespreekbaar te maken (focussen) en de bezorgdheid van de jongere over zijn/haar eigen gebruik en/of de impact hiervan op andere levensdomeinen te vergroten.
Verandertaal en technieken om verandertaal bij de cliënt te ontlokken.

Werkwijze

We werken zoveel mogelijk interactief aan de hand van toepassingsoefeningen en de bespreking van concrete situaties.

Oefendag Motiverende Gespreksvoering – maart 2024

Written by Kathy on 21/11/2023.

Om Motiverende Gespreksvoering te leren, is oefenen essentieel. In deze dag maken we daar volop ruimte voor. Welk proces of welke gespreksvaardigheid wil jij beter onder de knie krijgen? Je krijgt de gelegenheid hiermee in een veilige omgeving te oefenen en constructieve feedback te krijgen.

Hoe gaan we aan de slag?

We delen de dag in 5 blokken in: de Geest van Motiverende gespreksvoering en de processen Engageren, Focussen, Ontlokken en Plannen.

Nadat we samen de geest of het proces opgefrist hebben, gaan we in groepjes oefenen. Je krijgt de kans een specifieke gespreksvaardigheid binnen een proces te oefenen of te oefenen op een proces als geheel, met de inzet van verschillende gespreksvaardigheden.

Heb je een train de trainer gevolgd? Dan kan je er (ook) voor kiezen om het begeleiden van deze oefengesprekken te oefenen.

Na inschrijving zullen we je vragen waarop jij wilt oefenen. We proberen zo veel mogelijk met ieders leerdoel rekening te houden.

Wij waken over een veilig kader, waarin we elkaar constructieve feedback geven.

Basisvorming voor hulpverleners in de alcohol- en drughulpverlening

Written by Kathy on 02/11/2023.

We beginnen deze vorming met het verkennen van enkele basisbegrippen en duiken dieper in de factoren die van invloed zijn op problemen met middelen, gokken en gamen. Vervolgens bekijken we het interventiecontinuüm en bieden we een overzicht van de preventie-en hulpverleningsactoren.

Hierna ga je zelf aan de slag met enkele van onze online cursussen over productinformatie. Je kunt deze op je eigen tempo doorlopen. Tijdens een online sessie bieden we je de mogelijkheid om vragen te stellen aan een expert.

De volgende twee vormingsdagen vinden opnieuw op VAD plaats. We leiden je in tot motiverende gespreksvoering en terugvalpreventie, twee essentiële basisstrategieën binnen de verslavingszorg. Het betrekken van de mensen in de leefomgeving van de cliënt staat ook centraal. We zullen je verder ook kennis laten maken met herstelgerichte zorg en je handvatten bieden om effectief om te gaan met verslavingsgedrag. Bovendien behandelen we enkele screeningtools en diagnostische instrumenten.

Hoewel kennisoverdracht een belangrijk onderdeel is van deze basisopleiding, zullen we voldoende ruimte bieden voor het delen van ervaringen en netwerking.

Coachen van organisaties in het ontwikkelen van een alcohol- en drugpreventiebeleid

Written by Kathy on 02/11/2023.

Het coachen van organisaties bij het ontwikkelen van een alcohol- en drugbeleid is een belangrijke activiteit van de alcohol- en drugpreventiewerker.

Deze organisaties kunnen zowel profit- als non-profitorganisaties zijn, zoals bedrijven, jeugdhuizen, scholen… Stuk voor stuk hebben ze specifieke organisatiekenmerken. Bij het coachen moet daarmee rekening gehouden worden. Toch zijn er in het coachingproces ―of het nu een school, een jeugdvereniging of een huisartsenkring betreft― gelijklopende fasen. Elke fase heeft duidelijke karakteristieken, waarbij de preventiewerker een aantal noodzakelijke stappen begeleidt.

Om de opleiding sterk praktijkgericht en op maat van de deelnemers op te bouwen, word je uitgenodigd een (reële of fictieve) casus uit uw preventiewerk mee te brengen, bijvoorbeeld een instelling bijzondere jeugdzorg met wie je een begeleidingsproces wenst op te zetten of een school die je op dat moment begeleidt.

Dubbele diagnose-reeks: Trauma en verslaving – voorjaar 2024

Written by Kathy on 23/10/2023.

De ontwikkeling van problematisch middelengebruik behelst een complex samenspel van biopsychosociale factoren. Ook traumatische of ingrijpende gebeurtenissen leiden vaak tot problematisch middelengebruik. Als hulpverlener werkzaam in de verslavingszorg is het belangrijk om aandacht te hebben voor eventuele onderliggende traumata. Posttraumatisch stress-stoornis (PTSS) wordt vaak (te) laat of helemaal niet ontdekt omdat cliënten hun trauma’s vaak verzwijgen.

Maar hoe screen en diagnosticeer je trauma en (complexe) PTSS? En wat doe je dan als hulpverlener? Is een behandeling van een trauma risicovol tijdens de verslavingsbehandeling? Dient eerst de verslaving aangepakt te worden? Of kan er steeds op een geïntegreerde manier gewerkt worden?

In deze vorming zoemen we in op deze relatie tussen trauma en problematisch middelengebruik. We staan kort stil bij de definiëring, kenmerken en prevalentie van trauma gelinkt aan verslaving. Belangrijker is dat de hulpverleningsaanpak ten aanzien van trauma en verslaving belicht en uitgediept wordt in al zijn facetten. We staan o.a. stil bij psycho-educatie, stabilisatie en therapieën zoals Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR). Je krijgt handvatten en richtlijnen hoe je binnen de verslavingszorg omgaat met trauma.

Contextgericht denken en handelen in de verslavingszorg

Written by Kathy on 23/10/2023.

Contextgericht denken en werken is een kwestie van visie en zou in elke hulpverleningsmethodiek gebruikt moeten worden: zowel binnen laagdrempelige als hoogdrempelige voorzieningen, zowel in ambulante als residentiële settings. Tijdens een theoretische kennismaking wordt een aantal denkmodellen gepresenteerd. Daarnaast reiken we een aantal praktische handvatten aan via casussen en oefeningen. Tevens staan we stil bij een aantal specifieke methodieken als zelfhulpboekjes, individuele gesprekken en groepswerk vanuit invalshoeken als psycho-educatie en ondersteunende familiegroepen. De deelnemers krijgen ook de gelegenheid om eigen casusmateriaal in te brengen.

Dubbele diagnose-reeks: Stemmingsstoornissen en verslaving

Written by Karin on 11/08/2023.

In deze vorming vertrekken we vanuit een brede blik op comorbiditeit en formuleren daaruit enkele algemene aandachtspunten voor de behandeling van dubbele diagnosepatiënten. Vanuit een pleidooi voor een geïntegreerde aanpak met aandacht voor de biologische, psychologische en sociale aspecten, gaan we na wat dit betekent voor de behandeling van mensen met stemmingsstoornissen in combinatie met verslaving.

Internaliserende stoornissen spelen een belangrijke rol in zowel oorzaak als gevolg van middelengebruik, in een complexe wederkerige relatie. Zo is het samengaan van stemmingsstoornissen en verslaving een veelvoorkomende dubbele diagnose. Depressieve klachten worden met behulp van middelen gemilderd. Daarnaast kan langdurig gebruik deze klachten ook ontlokken of versterken.

We zoeken in deze vormingsdag naar antwoorden op vragen zoals: wat betekent deze combinatie in de praktijk? Waarom komen ze beide zo vaak samen voor? Hoe beïnvloeden beide elkaar? Hoe wordt het vastgesteld? Welke behandelingen zijn er mogelijk? Wat is de impact van deze dubbele diagnose op behandelplan en –uitkomst? Aan de hand van concrete casussen wordt de theorie omgezet in praktijkgerichte handvatten.

Psycho-educatie bij middelenproblemen

Written by Karin on 13/07/2023.

Psycho-educatie heeft als doel cliënten maar ook hun familieleden die in begeleiding of behandeling zijn, te informeren over de problematiek maar ook de aspecten van behandeling. In deze module wordt een aantal voorbeelden van psycho-educatie belicht. De deelnemer krijgt rond verschillende thema’s een aantal methodieken aangereikt die je kan toepassen in je eigen werksituatie. Tevens wordt er stilgestaan bij enkele aandachtspunten voor het begeleiden van PE gaande van de gespreksstijl tot werken op maat (ambulant of residentieel, productspecifiek en individueel of in groep)

Er worden specifieke methodieken voorgesteld zoals MMM-model, Paard-ruiter metafoor en www.balkmetafoor.be die zowel individueel als in groep kunnen gebruikt worden.

Basisvorming Motiverende Gespreksvoering

Written by Karin on 26/06/2023.

Motivatie vormt de motor voor verandering. Maar cliënten met een alcohol- of drugprobleem lijken vaak weinig gemotiveerd om hun gebruik te veranderen. Vaak komen ze onder druk naar de hulpverlening. En eens ze veranderen hervallen ze ook vaak in hun oude gedragspatroon. Motiverende Gespreksvoering is precies ontwikkeld om hiermee om te gaan. Het model levert waardevolle inzichten en een praktische leidraad om de autonome motivatie van cliënten te bevorderen.

In deze training krijg je inzicht in wat mensen beweegt en hoe je als hulpverlener de motivatie voor verandering kan versterken.
Meer dan een reeks technieken is Motiverende gespreksvoering (MG) een manier van zijn bij mensen. In de training krijgt de grondhouding van MG dan ook de nodige aandacht.
Het kader van de 4 processen van MG biedt een houvast voor de keuze van interventies om tot een behulpzaam contact te komen, een duidelijke focus te houden, de autonome motivatie van de cliënt te ontlokken en tijdig over te gaan naar het maken van een veranderplan.
Via actieve werkvormen oefen je de gespreksvaardigheden in om deze strategieën in praktijk te brengen.