Skip to main content

Thema: Alcohol

Praten over middelengebruik, gamen en gokken: Inspiratiesessie voor jeugdhulpverleners

Tijdens dit webinar willen we jeugdhulpverleners inspireren om met jongeren in gesprek te gaan over middelengebruik, gamen en gokken. We maken daarbij gebruik van ‘Praten over middelengebruik, gamen en gokken. Inspiratiebox voor jeugdhulpverleners’. We lichten de basiskaders toe die in deze inspiratiebox aan bod komen en nemen je mee doorheen de gespreksmethodieken. Rode draad zijn de verschillende stappen in een begeleidingsproces.  

Basisvorming justitieassistenten

Binnen deze basisvorming verkennen we het complexe fenomeen van middelengebruik. We overlopen samen de belangrijkste factoren die een rol spelen bij gebruik en evolutie naar problematisch middelengebruik. Daarnaast krijgen jullie inzicht in de behoeften van mensen met problematisch middelengebruik en hoe het hulpverleningsaanbod hierop moet worden afgestemd.

Jullie maken ook kennis met de belangrijkste actoren in de alcohol- en drughulpverlening en we maken jullie vertrouwd met verschillende componenten in het omgaan met verslaafd gedrag, inclusief praktische handvatten voor de praktijk. Bovendien zullen we de geest van motiverende gespreksvoering verkennen, evenals strategieën voor terugval en terugvalpreventie.

Daarnaast bieden we online cursussen aan die jullie meer inzicht geven in verschillende soorten middelen, zoals alcohol, cannabis, opioïden, stimulantia & empathogenen, en gokken als gedragsverslaving. Hierbij bespreken we effecten, risico’s en beschikbare hulpopties.

Psycho-educatie bij middelenproblemen

Psycho-educatie heeft als doel cliënten maar ook hun familieleden die in begeleiding of behandeling zijn, te informeren over de problematiek maar ook de aspecten van behandeling. In deze module wordt een aantal voorbeelden van psycho-educatie belicht. De deelnemer krijgt rond verschillende thema’s een aantal methodieken aangereikt die je kan toepassen in je eigen werksituatie. Tevens wordt er stilgestaan bij enkele aandachtspunten voor het begeleiden van PE gaande van de gespreksstijl tot werken op maat (ambulant of residentieel, productspecifiek en individueel of in groep)

Er worden specifieke methodieken voorgesteld zoals MMM-modelPaard-ruiter metafoor en www.balkmetafoor.be die zowel individueel als in groep kunnen gebruikt worden.

Oplossingsgericht werken met mensen met een verslaving

In de voormiddag laten we je kennismaken met wat oplossingsgericht werken juist inhoudt en betekent. De visie van oplossingsgericht werken gaat ervan uit dat ieder mens altijd eigen competenties of krachtbronnen ter beschikking heeft, hoe complex en wanhopig een situatie ook moge zijn. De focus bij oplossingsgericht werken ligt op de gewenste situatie. In de begeleiding benadruk je de reeds bereikte successen van de cliënt en zet je de competenties en mogelijkheden van de cliënt in de verf. Doelen worden daarbij zeer concreet en haalbaar geformuleerd.

In de namiddag gaan we concreter in op wat oplossingsgericht werken kan betekenen voor en in de verslavingszorg en hoe er aan de slag kan gegaan worden met oplossingsgerichte visie en methodieken.

Als kleine kinderen groot worden: e-learning en vragenuurtje

Als kinderen opgroeien stellen ouders zich vaak vragen over het gebruik van tabak, alcohol en andere drugs of over gamen. Als kleine kinderen groot worden is een concept voor een interactieve vorming over deze thema’s voor ouders van 10-15-jarigen.

Wil jij aan de slag met dit concept? Dan kan je de e-learning Als kleine kinderen groot worden volgen. Er is een versie over tabak, alcohol en andere drugs en een versie over gamen. Beide e-learnings duren elk ongeveer een uur, ze zijn gratis en je kan ze volgen waar en wanneer je wil. Je maakt kennis met de inhoud van de vorming voor ouders en je leert hoe je de verschillende methodieken (filmpjes, opdrachten,… ) kan inzetten om op een interactieve manier met ouders aan de slag te gaan. Tijdens de e-learning neem je het draaiboek erbij om meer achtergrondinfo te krijgen en inzage in de methodieken. 

Op 23 mei 2024 organiseren we een online vragenuurtje voor trainers die de e-learning gevolgd hebben en het draaiboek voor de vorming doorgenomen hebben, maar nog vragen hebben over de inhoud of aanpak van Als kleine kinderen groot worden. Dit kunnen zowel vragen zijn over de versie over tabak, alcohol en andere drugs als over de versie over gamen. 

Mijn cliënt en middelengebruik, gamen en gokken

Iedereen kan in contact komen met middelengebruik, gamen en gokken. Ook mensen met een licht verstandelijke beperking kunnen nieuwsgierig zijn en experimenteren of regelmatig alcohol drinken, cannabis of andere middelen gebruiken, gamen of gokken. 

In deze opleiding ontdek je: 

  • enkele basiskaders die je helpen om:
    • een zicht te krijgen op het ontstaan en het verloop van een middelenproblematiek, de specifieke kwetsbaarheden van cliënten met een beperking, de impact van middelengebruik op de hersenen
    • in te schatten wanneer middelengebruik problematisch is en welke factoren daarin een rol spelen
  • Kom je meer te weten over de effecten en risico’s van middelengebruik, gamen en gokken en welke signalen wijzen op problematisch gebruik, gamen en gokken
  • Krijg je concrete tips om signalen op te merken, bespreekbaar te maken, de ernst in te schatten en om de motivatie tot veranderen te vergroten. 
  • Ga je aan de slag met concrete gespreksmethodieken in een motiverende gespreksstijl

 We werken zoveel mogelijk interactief aan de hand van toepassingsoefeningen en de bespreking van concrete situaties.

Hulpverlening bij alcoholproblemen

Alcohol is nog steeds de drug die het meest gebruikt wordt in onze samenleving. Ook binnen de hulpverlening is de groep mensen met een alcoholprobleem sterk vertegenwoordigd. In deze opleiding staan we op productinfoniveau stil bij de verschillende aspecten van het product alcohol, de effecten en de mogelijke gevolgen. Vanuit zijn uitgebreide klinische expertise zoomt dr. Hendrik Peuskens daarnaast ook in op de specifieke behandelaspecten bij alcoholproblemen.

Tijdens deze vorming komen o.a. de volgende thema’s aan bod:

  • Omvang van alcoholproblemen
  • Richtlijn voor een verantwoord alcoholgebruik
  • Impact van alcohol op lichamelijke en psychische gezondheid
  • Specifieke aspecten (oa. screening en diagnostiek, farmacotherapie) van hulpverlening bij alcoholproblemen
  • Medische en farmacologische aspecten van detox en ontgiftingsschema’s
  • Chronische alcoholproblematiek, Korsakoff, rehabilitatie

Neurobiologie bij middelengebruik & productinfo rond psycho-actieve medicatie

In de eerste sessie van deze dag gaan we dieper in op de rol van neurobiologie bij het ontstaan en in stand houden van afhankelijkheid. We verkennen de werkingsmechanismen van drugs op het brein en bespreken de structurele veranderingen die zich voordoen in de hersenen als gevolg van (langdurig) gebruik. Een boeiende ontdekkingstocht naar de complexe relatie tussen de neurobiologie en het fenomeen van afhankelijkheid.

Een tweede deel belicht psychoactieve medicatie, waarbij we dieper ingaan op productinformatie en farmacologie. We verkennen niet alleen de werking en effecten, maar ook de risico’s van verschillende soorten medicatie. Daarnaast leren jullie over de diverse productspecifieke behandelingsmogelijkheden.

Interventiecontinuüm: situering van preventie, vroeginterventie en hulpverlening

Tijdens deze dag duiken we in het interventiecontinuüm, dat zich uitstrekt van preventie tot hulpverlening. We stellen jullie voor aan een aantal belangrijke materialen en bronnen van informatie van VAD en De Druglijn.  Daarnaast verkennen we de vele actoren op ons werkveld en bespreken we verschillende perspectieven op verslaving en de benadering ervan. Een belangrijk onderdeel is het in kaart brengen van jullie eigen werksituatie, waarbij we de vertaalslag maken van theorie naar praktijk.

Kennismaking en inleiding in de problematiek

Tijdens onze introductiesessie voor de tweejarige opleiding tot hulpverlener bij alcohol- en drugproblemen leren jullie niet alleen medecursisten en VAD kennen, maar worden jullie ook op de hoogte gebracht van alle belangrijke zaken binnen de opleiding, zoals het programma, praktische regelingen, de supervisies en de verwerkingsopdracht.

Tegelijk leiden we jullie al in tot de problematiek. Jullie zullen ontdekken dat elk vorm van middelengebruik een behoorlijk complex fenomeen is. Jullie leren dan ook de belangrijkste factoren die een rol spelen bij het gebruik van middelen en hoe dit kan evolueren naar problematisch gebruik. Dit legt een solide basis voor het begrijpen van verschillende aspecten van middelenproblematiek en het verdere verloop van de opleiding.