Alcohol is nog steeds de drug die het meest gebruikt wordt in onze samenleving. Ook binnen de hulpverlening is de groep mensen met een alcoholprobleem sterk vertegenwoordigd. In deze opleiding staan we op productinfoniveau stil bij de verschillende aspecten van het product alcohol, de effecten en de mogelijke gevolgen. Vanuit zijn uitgebreide klinische expertise zoomt dr. Hendrik Peuskens daarnaast ook in op de specifieke behandelaspecten bij alcoholproblemen.
Tijdens deze vorming komen o.a. de volgende thema’s aan bod:
Omvang van alcoholproblemen
Richtlijn voor een verantwoord alcoholgebruik
Impact van alcohol op lichamelijke en psychische gezondheid
Specifieke aspecten (oa. screening en diagnostiek, farmacotherapie) van hulpverlening bij alcoholproblemen
Medische en farmacologische aspecten van detox en ontgiftingsschema’s
Tijdens dit webinar willen we jeugdhulpverleners inspireren om met jongeren in gesprek te gaan over middelengebruik, gamen en gokken. We maken daarbij gebruik van ‘Praten over middelengebruik, gamen en gokken. Inspiratiebox voor jeugdhulpverleners’. We lichten de basiskaders toe die in deze inspiratiebox aan bod komen en nemen je mee doorheen de gespreksmethodieken. Rode draad zijn de verschillende stappen in een begeleidingsproces.
Binnen deze basisvorming verkennen we het complexe fenomeen van middelengebruik. We overlopen samen de belangrijkste factoren die een rol spelen bij gebruik en evolutie naar problematisch middelengebruik. Daarnaast krijgen jullie inzicht in de behoeften van mensen met problematisch middelengebruik en hoe het hulpverleningsaanbod hierop moet worden afgestemd.
Jullie maken ook kennis met de belangrijkste actoren in de alcohol- en drughulpverlening en we maken jullie vertrouwd met verschillende componenten in het omgaan met verslaafd gedrag, inclusief praktische handvatten voor de praktijk. Bovendien zullen we de geest van motiverende gespreksvoering verkennen, evenals strategieën voor terugval en terugvalpreventie.
Daarnaast bieden we online cursussen aan die jullie meer inzicht geven in verschillende soorten middelen, zoals alcohol, cannabis, opioïden, stimulantia & empathogenen, en gokken als gedragsverslaving. Hierbij bespreken we effecten, risico’s en beschikbare hulpopties.
Mensen met een (lichte) verstandelijke beperking zijn kwetsbaar voor psychiatrische stoornissen, waaronder ook verslavingsproblemen. Als begeleider in de verslavingszorg is het belangrijk om enerzijds de verstandelijke beperking te detecteren en anderzijds hier rekening mee te houden binnen de (groeps)begeleiding.
De volgende items worden behandeld in deze vorming:
Wat is een verstandelijke beperking?
(H)erkennen van verstandelijke beperking bij onze doelgroep en aanpak van mensen met een verstandelijke beperking in de verslavingszorg.
Handvatten om de eigenheid van personen met een verstandelijke beperking te herkennen.
Tips om aan te sluiten bij de emotionele ontwikkeling van je cliënt.
Tips om je begeleiding beter af te stemmen op personen met een verstandelijke beperking.
Grondhouding van de hulpverlener en tips voor communicatie.
Een cliënt meldt zich aan met vage psychische klachten en je voelt aan dat er iets meer speelt. Misschien worstelt deze persoon met een gokproblematiek?
Gokproblemen gaan gepaard met ernstige verstoringen op persoonlijk, familiaal, sociaal, professioneel en financieel vlak. Mensen met gokproblemen ervaren vele drempels om hulp te zoeken, ondanks de schade voor hun gezondheid, de negatieve impact op hun relaties en het psychische lijden. Maak als eerstelijnspsycholoog hierin mee het verschil.
Ontdek in deze interactieve vorming meer over de verborgen thematiek van gokproblemen: leer hoe je de subtiele signalen herkent die wijzen op een gokstoornis en krijg praktische handvaten om effectief te begeleiden en door te verwijzen.
Deze vorming maakt deel uit van een federaal project om eerstelijnspsychologen deskundiger te maken in het omgaan met cliënten met gokproblemen. Deze sessie kadert binnen een testfase, en wij stellen de feedback van deelnemers zeer op prijs. Jouw inzichten zullen worden gebruikt om de vorming verder te verfijnen.
Wie vragen heeft over het project, kan contact opnemen met Ciska Wybo (ciska.wybo@vad.be)
Deze module verkent de theoretische achtergronden rond terugvalpreventie, maar heeft tegelijk ook een specifieke focus op het ontwikkelen van de benodigde attitude en vaardigheden. Jullie leren niet alleen het terugvalproces kennen, maar ook om samen met de cliënt effectief een terugvalpreventieplan opstellen. Daarnaast worden jullie getraind in het hanteren van gesprekstechnieken die cruciaal zijn om constructief met terugvalsituaties van cliënten om te gaan. Het doel is om praktische tools te bieden voor een effectieve ondersteuning in het voorkomen en aanpakken van terugval.
Deze module verkent de dimensies van herstelgerichte zorg, waarbij de kenmerken en tips voor het omgaan met verslavingsgedrag centraal staan. We bespreken de essentiële attitudes en persoonlijke aspecten van de hulpverlener, en onderzoeken de implicaties van verslavingsgedrag voor effectieve hulpverlening. Een boeiende verkenning om de inzichten en vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn in de ondersteuning van herstelprocessen.
In de voormiddag laten we je kennismaken met wat oplossingsgericht werken juist inhoudt en betekent. De visie van oplossingsgericht werken gaat ervan uit dat ieder mens altijd eigen competenties of krachtbronnen ter beschikking heeft, hoe complex en wanhopig een situatie ook moge zijn. De focus bij oplossingsgericht werken ligt op de gewenste situatie. In de begeleiding benadruk je de reeds bereikte successen van de cliënt en zet je de competenties en mogelijkheden van de cliënt in de verf. Doelen worden daarbij zeer concreet en haalbaar geformuleerd.
In de namiddag gaan we concreter in op wat oplossingsgericht werken kan betekenen voor en in de verslavingszorg en hoe er aan de slag kan gegaan worden met oplossingsgerichte visie en methodieken.
Wat is ‘harm reduction’? In een eerste luik van de vorming neemt Tessa Windelinkx je vanuit haar jarenlange praktijkervaring mee in het theoretische kader van definities en situering. Ze staat beschouwend stil bij wat dit betekent in de praktijk van laagdrempelige hulpverlening. De complexiteit van schadebeperking, attitudes, de rol van gebruikers e.d. worden in interactie met de groep scherper gesteld.
In de namiddagsessies splitst de groep zich op naar interesse. Wie op zoek is naar de basics over het behandelen van opioïdeafhankelijkheid door middel van substitutietherapie, kan hiervoor terecht in keuzesessie 1.1 ‘Substitutiebehandeling’ door verslavingsarts, Dr. Boiy. Terzelfder tijd zet Tessa Windelinckx enkele concrete harm reduction-initiatieven zoals spuitenruil, gebruiksruimtes… op een rijtje in sessie 1.2.
In de 2e reeks keuzesessies wordt er een verdiepend medisch luik aangeboden door Dr. Boiy over substitutietherapie. Hier zal er op maat van de groep ingegaan worden op de meer specifieke aspecten van een methadon- en buprenorfinebehandeling. Daarnaast zoemt Safe ’n Sound-coördinator Shawny Vanhoutteghem in Sessie 2.2 in op risicobeperking bij recreatief druggebruik binnen het uitgaan. Ze geeft een overzicht van de verschillende schadebeperkende interventies in het uitgaansleven (zoals o.a. Safe ’n Sound, Quality Nights, Early Warning System (EWS), drugbeleid op festivals…) én schetst hoe deze op elkaar afgestemd zijn. Deze sessie gaat voornamelijk over het delen van visie, good practises en misvattingen die vandaag de dag nog leven.
Maak je keuze. Na inschrijving kan je jouw voorkeur van keuzesessies aanduiden via modules.
– Keuzesessies 1: (13.00u – 14.30u) – kies één optie o 1.1 ‘Substitutiebehandeling’: medische en psychosociale basisaspecten o 1.2 ‘Concrete harm reduction-initiatieven’: spuitenruil, gebruiksruimtes, pill-testing…
– Keuzesessies 2: (14.45u – 16u) – kies één optie o 2.1 ‘Substitutiebehandeling’: verdiepende aspecten: (her-)opstart, verantwoordelijkheid/inspraak cliënt, meegeefbeleid… o 2.2 ‘Risicobeperking bij recreatief druggebruik in de nightlife setting’
ACT (Acceptance and Commitment Therapy) behoort tot de zogenaamde derde generatie gedragstherapieën en combineert een aantal acceptatie- met gedragsmatige technieken. Doel is het vergroten van de psychologische flexibiliteit. ACT blijkt tevens een effectieve behandelmethode voor diverse, psychische problemen waaronder ook verslaving.
Tijdens de opleiding doorlopen we de zes kernprocessen van ACT en leggen we de link met concrete voorbeelden uit de verslavingszorg: accepteren wat niet veranderd kan worden, afstand nemen van blokkerende gedachten, met de aandacht vanuit een ruimer perspectief in het hier en nu blijven (zelf-als-context), toegewijd handelen in de lijn van wat écht belangrijk is in het leven.
Specifieke aandachtspunten bij verslaving zoals weerstand, impulsiviteit en herval bekijken we vanuit ACT.
