Psycho-educatie heeft als doel cliënten maar ook hun familieleden die in begeleiding of behandeling zijn, te informeren over de problematiek maar ook de aspecten van behandeling. In deze module wordt een aantal voorbeelden van psycho-educatie belicht. De deelnemer krijgt rond verschillende thema’s een aantal methodieken aangereikt die je kan toepassen in je eigen werksituatie. Tevens wordt er stilgestaan bij enkele aandachtspunten voor het begeleiden van PE gaande van de gespreksstijl tot werken op maat (ambulant of residentieel, productspecifiek en individueel of in groep)
Er worden specifieke methodieken voorgesteld zoals MMM-model, Paard-ruiter metafoor en www.balkmetafoor.be die zowel individueel als in groep kunnen gebruikt worden.
In de voormiddag laten we je kennismaken met wat oplossingsgericht werken juist inhoudt en betekent. De visie van oplossingsgericht werken gaat ervan uit dat ieder mens altijd eigen competenties of krachtbronnen ter beschikking heeft, hoe complex en wanhopig een situatie ook moge zijn. De focus bij oplossingsgericht werken ligt op de gewenste situatie. In de begeleiding benadruk je de reeds bereikte successen van de cliënt en zet je de competenties en mogelijkheden van de cliënt in de verf. Doelen worden daarbij zeer concreet en haalbaar geformuleerd.
In de namiddag gaan we concreter in op wat oplossingsgericht werken kan betekenen voor en in de verslavingszorg en hoe er aan de slag kan gegaan worden met oplossingsgerichte visie en methodieken.
Wat is ‘harm reduction’? In een eerste luik van de vorming neemt Tessa Windelinkx je vanuit haar jarenlange praktijkervaring mee in het theoretische kader van definities en situering. Ze staat beschouwend stil bij wat dit betekent in de praktijk van laagdrempelige hulpverlening. De complexiteit van schadebeperking, attitudes, de rol van gebruikers e.d. worden in interactie met de groep scherper gesteld.
In de namiddagsessies splitst de groep zich op naar interesse. Wie op zoek is naar de basics over het behandelen van opioïdeafhankelijkheid door middel van substitutietherapie, kan hiervoor terecht in keuzesessie 1.1 ‘Substitutiebehandeling’ door verslavingsarts, Dr. Boiy. Terzelfder tijd zet Tessa Windelinckx enkele concrete harm reduction-initiatieven zoals spuitenruil, gebruiksruimtes… op een rijtje in sessie 1.2.
In de 2e reeks keuzesessies wordt er een verdiepend medisch luik aangeboden door Dr. Boiy over substitutietherapie. Hier zal er op maat van de groep ingegaan worden op de meer specifieke aspecten van een methadon- en buprenorfinebehandeling. Daarnaast zoemt Safe ’n Sound-coördinator Shawny Vanhoutteghem in Sessie 2.2 in op risicobeperking bij recreatief druggebruik binnen het uitgaan. Ze geeft een overzicht van de verschillende schadebeperkende interventies in het uitgaansleven (zoals o.a. Safe ’n Sound, Quality Nights, Early Warning System (EWS), drugbeleid op festivals…) én schetst hoe deze op elkaar afgestemd zijn. Deze sessie gaat voornamelijk over het delen van visie, good practises en misvattingen die vandaag de dag nog leven.
Maak je keuze. Na inschrijving kan je jouw voorkeur van keuzesessies aanduiden via modules.
– Keuzesessies 1: (13.00u – 14.30u) – kies één optie o 1.1 ‘Substitutiebehandeling’: medische en psychosociale basisaspecten o 1.2 ‘Concrete harm reduction-initiatieven’: spuitenruil, gebruiksruimtes, pill-testing…
– Keuzesessies 2: (14.45u – 16u) – kies één optie o 2.1 ‘Substitutiebehandeling’: verdiepende aspecten: (her-)opstart, verantwoordelijkheid/inspraak cliënt, meegeefbeleid… o 2.2 ‘Risicobeperking bij recreatief druggebruik in de nightlife setting’
Als kinderen opgroeien stellen ouders zich vaak vragen over het gebruik van tabak, alcohol en andere drugs of over gamen. Als kleine kinderen groot worden is een concept voor een interactieve vorming over deze thema’s voor ouders van 10-15-jarigen.
Wil jij aan de slag met dit concept? Dan kan je de e-learning Als kleine kinderen groot worden volgen. Er is een versie over tabak, alcohol en andere drugs en een versie over gamen. Beide e-learnings duren elk ongeveer een uur, ze zijn gratis en je kan ze volgen waar en wanneer je wil. Je maakt kennis met de inhoud van de vorming voor ouders en je leert hoe je de verschillende methodieken (filmpjes, opdrachten,… ) kan inzetten om op een interactieve manier met ouders aan de slag te gaan. Tijdens de e-learning neem je het draaiboek erbij om meer achtergrondinfo te krijgen en inzage in de methodieken.
Op 23 mei 2024 organiseren we een online vragenuurtje voor trainers die de e-learning gevolgd hebben en het draaiboek voor de vorming doorgenomen hebben, maar nog vragen hebben over de inhoud of aanpak van Als kleine kinderen groot worden. Dit kunnen zowel vragen zijn over de versie over tabak, alcohol en andere drugs als over de versie over gamen.
Het eerste deel zoomt in op een specifieke groep van middelen, namelijk de Nieuwe Psycho-actieve stoffen (NPS). In deze vorming hopen we een aantal van de vooroordelen rond NPS te ontkrachten. Bovendien zullen jullie meer openheid ervaren om gesprekken over NPS aan te gaan en een dieper inzicht verwerven in de wereld ervan. Daarnaast zal de vorming jullie beter informeren over de farmacologie ervan en besteden we bijzondere aandacht aan harm reduction in relatie tot NPS.
In het tweede deel van deze dag bouwen we aan een diepgaand begrip van gokken en gamen als gedragsverslavingen. Deze kennis zal jullie niet alleen goed informeren, maar ook jullie bekwaamheid versterken om deze problematieken aan te pakken.
Tijdens deze sessie verkennen we een brede groep aan illegale middelen en richten we ons op hun productspecifieke behandeling. Het Drugwiel is hierbij onze gids. We bieden gedetailleerde informatie over de werking van deze middelen, inclusief effecten, symptomen, gebruikswijzen, terminologie, straatnamen en -waarde, kostprijs en actuele tendensen.
Iedereen kan in contact komen met middelengebruik, gamen en gokken. Ook mensen met een licht verstandelijke beperking kunnen nieuwsgierig zijn en experimenteren of regelmatig alcohol drinken, cannabis of andere middelen gebruiken, gamen of gokken.
In deze opleiding ontdek je:
enkele basiskaders die je helpen om:
een zicht te krijgen op het ontstaan en het verloop van een middelenproblematiek, de specifieke kwetsbaarheden van cliënten met een beperking, de impact van middelengebruik op de hersenen
in te schatten wanneer middelengebruik problematisch is en welke factoren daarin een rol spelen
Kom je meer te weten over de effecten en risico’s van middelengebruik, gamen en gokken en welke signalen wijzen op problematisch gebruik, gamen en gokken
Krijg je concrete tips om signalen op te merken, bespreekbaar te maken, de ernst in te schatten en om de motivatie tot veranderen te vergroten.
Ga je aan de slag met concrete gespreksmethodieken in een motiverende gespreksstijl
We werken zoveel mogelijk interactief aan de hand van toepassingsoefeningen en de bespreking van concrete situaties.
In de eerste sessie van deze dag gaan we dieper in op de rol van neurobiologie bij het ontstaan en in stand houden van afhankelijkheid. We verkennen de werkingsmechanismen van drugs op het brein en bespreken de structurele veranderingen die zich voordoen in de hersenen als gevolg van (langdurig) gebruik. Een boeiende ontdekkingstocht naar de complexe relatie tussen de neurobiologie en het fenomeen van afhankelijkheid.
Een tweede deel belicht psychoactieve medicatie, waarbij we dieper ingaan op productinformatie en farmacologie. We verkennen niet alleen de werking en effecten, maar ook de risico’s van verschillende soorten medicatie. Daarnaast leren jullie over de diverse productspecifieke behandelingsmogelijkheden.
Tijdens deze dag duiken we in het interventiecontinuüm, dat zich uitstrekt van preventie tot hulpverlening. We stellen jullie voor aan een aantal belangrijke materialen en bronnen van informatie van VAD en De Druglijn. Daarnaast verkennen we de vele actoren op ons werkveld en bespreken we verschillende perspectieven op verslaving en de benadering ervan. Een belangrijk onderdeel is het in kaart brengen van jullie eigen werksituatie, waarbij we de vertaalslag maken van theorie naar praktijk.
Tijdens onze introductiesessie voor de tweejarige opleiding tot hulpverlener bij alcohol- en drugproblemen leren jullie niet alleen medecursisten en VAD kennen, maar worden jullie ook op de hoogte gebracht van alle belangrijke zaken binnen de opleiding, zoals het programma, praktische regelingen, de supervisies en de verwerkingsopdracht.
Tegelijk leiden we jullie al in tot de problematiek. Jullie zullen ontdekken dat elk vorm van middelengebruik een behoorlijk complex fenomeen is. Jullie leren dan ook de belangrijkste factoren die een rol spelen bij het gebruik van middelen en hoe dit kan evolueren naar problematisch gebruik. Dit legt een solide basis voor het begrijpen van verschillende aspecten van middelenproblematiek en het verdere verloop van de opleiding.
